ਆਰਸੀ ਰਿਸ਼ਮਾਂ ਤੇ ਨਵੀਆਂ ਰਚਨਾਵਾਂ....

ਤੁਹਾਡੇ ਧਿਆਨ ਹਿੱਤ

ਆਰਸੀ ਰਿਸ਼ਮਾਂ ਤੇ ਪੋਸਟ ਕੀਤੇ ਲੇਖਾਂ 'ਚ ਪ੍ਰਗਟਾਏ ਵਿਚਾਰ ਸਬੰਧਿਤ ਲੇਖਕ ਦੇ ਆਪਣੇ ਹਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਬੰਧ 'ਚ ਆਈਆਂ ਟਿੱਪਣੀਆਂ ਲਈ, ਉਹ ਖ਼ੁਦ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਅਤੇ ਜਵਾਬਦੇਹ ਹੋਵੇਗਾ। ਆਰਸੀ ਜਾਂ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਦਾ ਉਹਨਾਂ ਨਾਲ਼ ਸਹਿਮਤ ਹੋਣਾ ਲਾਜ਼ਮੀ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਸ਼ੁਕਰੀਆ।

Sunday, March 7, 2010

ਸ਼ਾਮ ਸਿੰਘ (ਅੰਗ ਸੰਗ) - ਅਸੀਮ ਤੇ ਖੁੱਲ੍ਹੇ ਅੰਬਰ ਹੇਠਾਂ ਤੰਗ-ਦਿਲੀ ਕਿਉਂ ਅਪਣਾਈਏ- ਲੇਖ

ਅਸੀਮ ਤੇ ਖੁੱਲ੍ਹੇ ਅੰਬਰ ਹੇਠਾਂ ਤੰਗਦਿਲੀ ਕਿਉਂ ਅਪਣਾਈਏ

ਲੇਖ

ਅੰਬਰ ਤਾਂ ਸਦੀਆਂ ਤੋਂ ਅਸੀਮ ਅਤੇ ਖੁੱਲ੍ਹਾ ਹੈ ਕਦੇ ਵੀ ਤੰਗ ਨਹੀਂ ਰਿਹਾਸ਼ੁਰੂ ਤੋਂ ਹੁਣ ਤੱਕ ਖੁੱਲ੍ਹਾ ਹੀ ਚਲਿਆ ਆ ਰਿਹਾ ਅਤੇ ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਕਦੋਂ ਤੱਕ ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮੌਜੂਦਾ ਬਣਤਰ ਵਿਚ ਬਣਿਆ ਰਹੇਜਿੱਥੋਂ ਤੱਕ ਮਨੁੱਖ ਦੀ ਨਜ਼ਰ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਉੱਥੋਂ ਤੱਕ ਇਸ ਦੀ ਹੱਦ ਨਹੀਂ ਦੇਖੀ ਜਾ ਸਕਦੀਦਿਲ ਚੋਂ ਉਠਦੇ ਜਜ਼ਬੇ ਅਤੇ ਜ਼ਿਹਨੀ ਸੋਚ ਵੀ ਇਸਦੇ ਆਖਰੀ ਸਿਰਿਆਂ ਤੱਕ ਨਹੀਂ ਪਹੁੰਚ ਸਕਦੀਭਾਵੇਂ ਮਨੁੱਖ ਨੇ ਕੁਦਰਤ ਦੀ ਅਸੀਮਤਾ ਅਤੇ ਖੁੱਲ੍ਹ ਦੇ ਕਾਫੀ ਭੇਤਾਂ ਦਾ ਪਤਾ ਲਾਉਣ ਵੱਲ ਕਦਮ ਪੁੱਟੇ ਨੇ, ਫੇਰ ਵੀ ਮਨੁੱਖ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਬਹੁਤ ਕੁਝ ਜਾਨਣ ਦੇ ਅਜੇ ਸਮਰੱਥ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਿਆ

-----

ਧਰਤੀ ਤੇ ਵਸਦਾ ਮਨੁੱਖ ਰੋਜ਼ ਅੰਬਰ ਦੇਖਦਾ ਹੈ, ਇਸਦਾ ਖੁੱਲ੍ਹਾਪਣ ਵੀ ਤੇ ਅਸੀਮਤਾ ਵੀ, ਪਰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਜੀਵਨ ਵਿਚ ਅਪਨਾਉਣ ਲਈ ਤਿਆਰ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆਜੇ ਉਸ ਨੇ ਅਜਿਹਾ ਕੀਤਾ ਹੁੰਦਾ ਤਾਂ ਸਮਾਜ ਅਤੇ ਜੀਵਨ ਦੇ ਵੱਖ ਵੱਖ ਪੱਖਾਂ ਵਿਚ ਤੰਗ-ਦਿਲੀ ਕਿਸੇ ਵੀ ਸੂਰਤ ਵਿਚ ਰਾਜ ਕਰਨ ਦੇ ਕਾਬਲ ਨਾ ਹੋ ਸਕਦੀਤੰਗ-ਦਿਲੀ, ਤੰਗ-ਨਜ਼ਰੀ ਅਤੇ ਸੌੜੀ ਸੋਚ ਤਾਂ ਮਨੁੱਖੀ ਮਨਾਂ ਅੰਦਰ ਏਨਾ ਘਰ ਕਰੀ ਬੈਠੀ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਵਿਚਰਨ ਵਾਲਾ ਕੋਈ ਨਜ਼ਰ ਹੀ ਨਹੀਂ ਆ ਰਿਹਾਜਿਸ ਨੇ ਤੰਗ ਦਿਲੀ ਦਾ ਫੈਲਾਅ ਕੀਤਾ ਹੋਵੇਗਾ ਉਸਨੂੰ ਕਿਸੇ ਸ਼ੈਤਾਨ ਤੋਂ ਘੱਟ ਨਹੀਂ ਸਮਝਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾਫੈਲਾਅ ਨੂੰ ਜਰਬ ਦੇਣ ਵਾਲੇ ਅਤੇ ਇਸ ਨੂੰ ਜਾਰੀ ਰੱਖਣ ਵਾਲੇ ਸ਼ੈਤਾਨ ਦੇ ਪਿਉ ਤੋਂ ਘੱਟ ਰੁਤਬੇ ਦੇ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਦੇ

-----

ਕੁਝ ਰੌਸ਼ਨ ਦਿਮਾਗ਼ਾਂ ਨੇ ਰੌਸ਼ਨੀ ਕੀਤੀ, ਚਾਨਣ ਫੈਲਾਇਆ ਜਿਸ ਨਾਲ ਹਨੇਰੇ ਵਿਚ ਘਿਰੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀਆਂ ਸੋਚਾਂ ਵਿਚ ਲੋਅ ਜਗ ਪਈਉਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲ ਜਗਦੇ ਅਤੇ ਜਾਗਦੇ ਨਿੱਗਰ ਵਿਚਾਰ ਆ ਗਏ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਕਰਕੇ ਉਹ ਚਾਨਣੇ ਰਾਹਾਂ ਉੱਤੇ ਤੁਰ ਪਏਉਨ੍ਹਾਂ ਉਡਾਰੀਆਂ ਭਰੀਆਂ, ਚੰਗੇ ਸੁਪਨੇ ਲਏਅਗਿਆਨ ਅਤੇ ਹਨੇਰੇ ਵਿਚ ਫਸੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਉੱਥੋਂ ਕੱਢਣ ਦਾ ਸਫ਼ਲ ਯਤਨ ਕੀਤਾਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਇਹ ਯਤਨ ਹੀ ਸਨ / ਹਨ ਕਿ ਮਾਨਵ ਦਾ ਕੁੱਝ ਹਿੱਸਾ ਖੁੱਲ੍ਹਦਿਲੀ ਅਤੇ ਅਸੀਮਤਾ ਦੇ ਦਰ ਖੋਲ੍ਹਣ ਦੇ ਯਤਨ ਕਰਨ ਲੱਗਾ, ਕੁਝ ਹੱਦ ਤੱਕ ਕਾਮਯਾਬ ਵੀ ਹੋ ਗਿਆ

-----

ਮਾਨਸ ਨੂੰ ਅਕਲ ਆਉਣੀ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਈ ਜਿਸ ਨੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਨੂੰ ਮਹਿਸੂਸਿਆ ਅਤੇ ਉਸ ਬਾਰੇ ਗੰਭੀਰਤਾ ਨਾਲ ਸੋਚਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾਗਲਵੱਕੜੀਆਂ ਦੇ ਦੌਰ ਨਾਲ ਭਾਈਚਾਰੇ ਦਾ ਸਿਲਸਿਲਾ ਆਰੰਭ ਹੋਇਆ ਜਿਸ ਨਾਲ ਸੱਭਿਅਕ ਤੌਰ ਤਰੀਕਿਆਂ ਨੇ ਜਨਮ ਲੈ ਲਿਆ ਪਰ ਨਾਲ ਦੀ ਨਾਲ ਮੁਕਾਬਲੇ ਦੀ ਦੌੜ ਕਾਰਨ ਸਾੜੇ, ਵਿਤਕਰੇ ਅਤੇ ਈਰਖਾ ਵੀ ਮੈਦਾਨ ਵਿਚ ਕੁੱਦਣ ਤੋਂ ਪਿੱਛੇ ਨਾ ਰਹੇਬਸ ! ਇਨ੍ਹਾਂ ਕਾਰਨ ਹੀ ਤੰਗ ਦਿਲੀ ਮਨੁੱਖੀ ਮਨਾਂ ਉੱਤੇ ਅਜਿਹੀ ਛਾਈ ਕਿ ਉਹ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਛੋਟੇ ਛੋਟੇ ਪਰ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਦਾਇਰਿਆਂ ਵਿਚ ਏਨਾ ਘਿਰ ਕੇ ਰਹਿ ਗਿਆ ਜਿਸ ਦਾ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਲਾਉਣਾ ਆਸਾਨ ਨਹੀਂ

------

ਧਰਤੀ ਸਭ ਦੀ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਜਿੱਥੇ ਕਿਸੇ ਨੇ ਜਨਮ ਲਿਆ ਹੈ ਉਹ ਆਪਣੀ ਮਰਜ਼ੀ ਨਾਲ ਨਹੀਂ ਲਿਆਅਜਿਹੀ ਚੋਣ ਕਰਨ ਦਾ ਮਾਨਵ ਨੂੰ ਹੱਕ ਹੀ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆਹੋਇਆ ਇਹ ਕਿ ਧਰਤੀ ਉੱਤੇ ਜੰਮੇ ਮਾਨਸ ਨੇ ਇਸ ਉੱਤੇ ਲਕੀਰਾਂ ਖਿੱਚ ਲਈਆਂ ਜੋ ਹੱਦਾਂ ਬਣ ਗਈਆਂ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸੌਖੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪਾਰ ਕਰਨਾ ਬਿਲਕੁਲ ਹੀ ਸੌਖਾ ਨਹੀਂਇੱਥੋਂ ਤੱਕ ਕਿ ਦੇਸ਼ਾਂ ਤੇ ਕਾਬਜ਼ ਹੋਣ ਦੇ ਨਾਲ ਨਾਲ ਸੂਬਿਆਂ ਅਤੇ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਉੱਤੇ ਕਬਜ਼ਾ ਜਮਾਉਣ ਤੋਂ ਵੀ ਪਿੱਛੇ ਨਾ ਰਹੇਇਕ, ਦੂਜੇ ਦੇਸ਼ ਅਤੇ ਸ਼ਹਿਰ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਨਫ਼ਰਤ ਦੀ ਨਜ਼ਰ ਨਾਲ ਦੇਖਦਿਆਂ ਥਾਂ-ਥਾਂ ਨਕਾਰਿਆ ਜਾਣ ਲੱਗ ਪਿਆਇਹ ਕੰਮ ਉੱਕਾ ਹੀ ਚੰਗਾ ਨਹੀਂ, ਪਰ ਇਸ ਤੇ ਉਤਾਰੂ ਲੋਕ ਇਸ ਤੋਂ ਪਿੱਛੇ ਹਟਣ ਲਈ ਬਿਲਕੁਲ ਤਿਆਰ ਨਹੀਂ

-----

ਭਾਸ਼ਾ, ਧਰਮ ਅਤੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਦੇ ਵਖਰੇਵਿਆਂ ਕਾਰਨ ਵੀ ਮਾਨਸ ਇਕ ਦੂਜੇ ਦੀ ਅੱਖ ਵਿਚ ਚੁਭਣ ਲੱਗ ਪਿਆਹਨ ਤਾਂ ਇਹ ਹੋਛੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਪਰ ਇਹ ਕੁੱਝ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਜਾਂ ਤਾਂ ਸਮਝ ਤੋਂ ਕੋਰੇ ਹਨ ਜਾਂ ਫੇਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਬਿਰਤੀ ਸ਼ਰਾਰਤਾਂ ਬਗੈਰ ਟਿਕ ਨਹੀਂ ਸਕਦੀਵਸਣ ਵਾਸਤੇ, ਰੁਜ਼ਗਾਰ ਦੀ ਭਾਲ਼ ਲਈ ਅਤੇ ਨੌਕਰੀਆਂ ਉੱਤੇ ਲੱਗਣ ਵਾਸਤੇ ਦੁਨੀਆਂ ਭਰ ਦੇ ਲੋਕ ਕਿਤੇ ਵੀ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ ਪਰ ਹਾਕਮ ਜਾਂ ਫੇਰ ਆਪੇ ਬਣੇ ਚੌਧਰੀ ਇਸ ਕੰਮ ਵਿਚ ਤੰਗ-ਦਿਲੀ ਦਾ ਪਿੱਛਾ ਨਹੀਂ ਛੱਡਦੇਉਹ ਆਪੋ ਆਪਣੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਤੇ ਸੂਬਿਆਂ ਵਿਚ ਆਪਣਾ ਹੀ ਰਾਜ ਸਮਝਦੇ ਹਨ ਹੋਰ ਕਿਸੇ ਦਾ ਨਹੀਂ

-----

ਅੱਜ ਵਿਸ਼ਵ ਨੂੰ ਗਲੋਬਲੀ ਪਿੰਡਕਿਹਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਜਿਸ ਦਾ ਅਰਥ ਹੈ ਕਿ ਧਰਤੀ ਦੇ ਵੱਖ ਵੱਖ ਹਿੱਸਿਆਂ ਚ ਨੇੜਤਾ ਵਧ ਗਈ ਅਤੇ ਸੰਚਾਰ ਵੀ ਵਧ ਗਿਆਇਸ ਕਹੇ ਜਾਂਦੇ ਗਲੋਬਲ ਵਿਲੇਜਵਿਚ ਤਾਲੀਆਂ ਦੀ ਘਾਟ ਕਿਉਂ? ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਦੀਆਂ ਵੱਖ ਵੱਖ ਵੰਨਗੀਆਂ ਨੂੰ ਸਵਾਗਤ ਦਾ ਦਰਵਾਜ਼ਾ ਕਿਉਂ ਨਹੀਂ ਮਿਲਦਾ? ਭਾਈਚਾਰੇ ਦੀਆਂ ਸਾਂਝਾ ਦਾ ਆਦਰ ਕਿਉਂ ਨਹੀਂ? ਅਜਿਹੇ ਹੀ ਹੋਰ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਸਵਾਲ ਹਨ ਜੋ ਖੁੱਲ੍ਹੇ ਅੰਬਰ ਹੇਠਾਂ ਵਸਦੇ ਮਾਨਸ ਨੂੰ ਕੀਤੇ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ ਪਰ ਜ਼ਰੂਰਤ ਹੈ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਵਾਲਾਂ ਦੇ ਸਹੀ ਤੇ ਢੁਕਵੇਂ ਉੱਤਰ ਲੱਭੇ ਜਾਣ

-----

ਸਵਾਲਾਂ ਦਾ ਸਵਾਲ ਤਾਂ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਸੋਚ ਦੇ ਖੁੱਲ੍ਹੇ ਅੰਬਰ ਹੇਠਾਂ ਤੰਗਦਿਲੀ ਕਿਉਂ ਅਪਣਾਈਏ? ਸੰਚਾਰ ਵਧ ਗਿਆ, ਜਾਣਕਾਰੀ ਵਿਸ਼ਾਲ ਹੋ ਗਈ, ਸੋਚ ਨੇ ਅੰਬਰਾਂ ਦੇ ਅੰਬਰ ਗਾਹ ਲਏ, ਵਿਚਾਰਾਂ ਚ ਬੜੀ ਵੰਨ-ਸੁਵੰਨਤਾ ਆ ਗਈ, ਮੇਲ-ਜੋਲ ਪਹਿਲਾਂ ਨਾਲੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੋ ਗਿਆ ਅਤੇ ਗਿਆਨ ਦੀ ਵਧੀ ਰੌਸ਼ਨੀ ਵੀ ਕਿਸੇ ਤੋਂ ਲੁਕੀ-ਛੁਪੀ ਨਹੀਂ ਪਰ ਫੇਰ ਵੀ ਮਨੁੱਖੀ ਵਿਹਾਰ ਚ ਖੁੱਲ੍ਹ-ਦਿਲੀ ਨਹੀਂ ਆਈਏਨੀ ਤਰੱਕੀ ਦੇ ਹੁੰਦਿਆਂ-ਸੁੰਦਿਆਂ ਮਨੁੱਖ ਤੰਗ-ਦਿਲੀ ਅਤੇ ਸੌੜੀ ਸੋਚ ਕਿਉਂ ਅਪਣਾਈ ਜਾ ਰਿਹਾ, ਕਿਉਂ ਗਲ਼ੀਆਂ ਸੜੀਆਂ ਰੀਤਾਂ ਨੂੰ ਮੁਰਦੇ ਵਾਂਗ ਸਜਾ ਕੇ ਮੋਢਿਆਂ ਤੇ ਚੁੱਕੀ ਜਾ ਰਿਹੈਅੱਜ ਦੇ ਰੋਸ਼ਨ-ਯੁੱਗ ਵਿਚ ਮਨੁੱਖ ਨੂੰ ਤੰਗ-ਦਿਲੀ ਨਹੀਂ ਸਗੋਂ ਖੁੱਲ੍ਹੀ ਧਰਤੀ ਤੇ ਖੁੱਲ੍ਹੇ ਅੰਬਰ ਵਰਗੀ ਸੋਚ ਅਪਣਾਉਣੀ ਪਵੇਗੀ

*******

ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਚ ਪੰਜਾਬੀ ਕਿਤਾਬਾਂ

ਪੰਜਾਬੀ ਦੇ ਲੇਖਕ ਅਕਸਰ ਚਾਹੁੰਦੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਕਿਤਾਬਾਂ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਵਿਚ ਅਨੁਵਾਦ ਹੋ ਕੇ ਬਹੁਤੇ ਪਾਠਕਾਂ ਕੋਲ ਪਹੁੰਚਣਇਹ ਚੰਗੀ ਸੋਚ ਹੈ ਜਿਸ ਤੇ ਅਮਲ ਕਰਦਿਆਂ ਕਈ ਇਕ ਤਾਂ ਆਪ ਹੀ ਕਰ ਲੈਂਦੇ ਹਨ, ਕਈ ਦੂਜਿਆਂ ਤੋਂ ਕਰਵਾ ਲੈਂਦੇ ਹਨ ਪਰ ਕਈ ਅਜਿਹੇ ਵੀ ਹਨ ਜਿਹੜੇ ਨਾ ਆਪ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ ਨਾ ਹੀ ਕਰਵਾ ਸਕਦੇ ਹਨਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਮਿਆਰੀ ਰਚਨਾਵਾਂ, ਵਿਲੱਖਣ ਰਚਨਾਵਾਂ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਦੀ ਨਿਗਾਹ ਪੈ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਵਿਚ ਅਨੁਵਾਦ ਹੋ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ

-----

ਦਿੱਲੀ ਵਸਦੇ ਬਲਵੀਰ ਮਾਧੋਪੁਰੀ ਦੀ ਸਵੈ ਜੀਵਨੀ ਛਾਂਗਿਆ ਰੁੱਖਬੜੀ ਪੜ੍ਹੀ ਗਈਵਧੀਆ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿਚ ਵਧੀਆ ਰਚਨਾ ਹੈ ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਅਨੁਵਾਦ ਲਈ ਚੁਣੀ ਗਈ ਅਤੇ ਆਕਸਫੋਰਡ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਪ੍ਰੈਸ ਵਲੋਂ ਛਾਪ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਜੋ ਕਿਸੇ ਵੱਡੇ ਮਾਣ ਤੋਂ ਘੱਟ ਨਹੀਂਪਹਿਲਾਂ ਵੀ ਇਸਦੇ ਪੰਜਾਬੀ ਵਿਚ ਹੀ ਕਈ ਐਡੀਸ਼ਨ ਛਪੇ ਜੋ ਇਸ ਗੱਲ ਦਾ ਸਬੂਤ ਹਨ ਕਿ ਇਹ ਵੱਧ ਵਿਕੀ ਤਾਂ ਹੀ ਬਹੁਤੇ ਪਾਠਕਾਂ ਕੋਲ ਪਹੁੰਚ ਸਕੀਇਹ ਕਿਤਾਬ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਚ ਸ਼ਾਹਮੁਖੀ ਲਿੱਪੀ ਵਿਚ ਵੀ ਛਪ ਗਈ ਹੈ

-----

ਦੂਜੀ ਕਿਤਾਬ ਬਲਦੇਵ ਸਿੰਘ ਸੜਕਨਾਮਾ ਦਾ ਨਾਵਲ ਹੈ ਅੰਨਦਾਤਾਜੋ ਇਸੇ ਨਾਂ ਹੇਠ ਪੰਜਾਬੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਪਟਿਆਲਾ ਵਲੋਂ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਵਿਚ ਛਾਪਿਆ ਗਿਆ ਹੈਅਨੁਵਾਦ ਨਰਿੰਦਰਜੀਤ ਕੌਰ ਨੇ ਕੀਤਾ ਹੈਇਹ ਨਾਵਲ ਨਾਂ ਤੋਂ ਹੀ ਸਪੱਸ਼ਟ ਹੈ ਕਿ ਕਿਸਾਨੀ ਦੀ ਵਿਥਿਆ ਹੈ ਜਿਸ ਨੇ ਬਾਰੀਕ ਪਰਤਾਂ ਫੋਲਣ ਦਾ ਜਤਨ ਕੀਤਾ ਹੈਦੋਵੇਂ ਹੀ ਕਿਤਾਬਾਂ ਗ਼ੈਰ-ਪੰਜਾਬੀ ਪਾਠਕਾਂ ਕੋਲ ਪਹੁੰਚਣਗੀਆ ਜਿਸ ਨਾਲ ਪੰਜਾਬੀ ਲੇਖਕਾਂ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਪਾਠਕਾਂ ਵਿਚ ਵੀ ਮਕਬੂਲ ਹੋਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਬਣੀ ਹੈਦੋਹਾਂ ਲੇਖਕਾਂ ਨੂੰ ਮੁਬਾਰਕਾਂ ਅਤੇ ਨਾਲ ਹੀ ਅਨੁਵਾਦਕਾਂ ਦੀ ਬਰਾਬਰ ਦੀ ਮਿਹਨਤ ਨੂੰ ਵੀ

******

ਲਤੀਫੇ ਦਾ ਚਿਹਰਾ-ਮੋਹਰਾ

ਕਵੀ ਨੇ ਬੜੇ ਹੀ ਟਿਕਾਅ ਵਿਚ ਸਰੋਤਿਆਂ ਨੂੰ ਕਵਿਤਾ ਸੁਣਾਈ ਅਤੇ ਦੋਂਹ-ਚਹੁੰ ਤੋਂ ਪ੍ਰਤੀਕਰਮ ਪੁੱਛਿਆਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਪ੍ਰਤੀਕਰਮ ਵਿਚ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਤਾਂ ਕਵਿਤਾ ਸਮਝ ਹੀ ਨਹੀਂ ਆਈਕਵੀ ਨੇ ਕਿਹਾ, “ਫੇਰ ਸਭ ਠੀਕ ਹੈ, ਤੁਹਾਡਾ ਸਭ ਦਾ ਧੰਨਵਾਦਸਰੋਤਿਆਂ ਨੇ ਫੇਰ ਪੁੱਛਿਆ ਕਿ ਜਦ ਸਮਝ ਪੈਣ ਵਾਲੀ ਹੀ ਨਹੀਂ ਫੇਰ ਸਭ ਠੀਕ ਕਿਵੇਂ ਹੋ ਗਿਆ?" ਕਵੀ ਦਾ ਉੱਤਰ ਸੀ, “ਮੈਂ ਦਾਰਸ਼ਨਿਕ ਕਵਿਤਾ ਲਿਖਣੀ ਚਾਹੁੰਦਾ ਸਾਂ ਜੋ ਲਿਖੀ ਗਈ

No comments: