ਅਈਥੇ ਈ ਠੀਕ ਆ
ਕਹਾਣੀ
ਲਾਡੀ, ਸਾਡੇ ਗੂੜ੍ਹੇ ਯਾਰ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਰੀਝ ਪੂਰੀ ਹੋ ਗਈ ਜਿਸ ਦਿਨ ਉਸਦੇ ਪੈਰਾਂ ਨੇ ਕੈਨੇਡਾ ਦੀ ਧਰਤੀ ਦੀ ਛੋਹ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ। ਜੁਗਾੜਾਂ ਨੂੰ ਫ਼ਲ਼ ਲੱਗ ਚੁੱਕਾ ਸੀ, ਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਅਲਵਿਦਾ ਹੋ ਚੁੱਕੀ ਸੀ, ਨਵੇਂ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਹੁਣ ਤਾਂ ਅੱਗੋਂ ਜੋ ਕਰਨਾ ਸੀ, ਕਰਾਂ ਪੈਰਾਂ ਨੇ ਹੀ ਕਰਨਾ ਸੀ। ਉਸ ਦੀਆਂ ਰਗਾਂ ਵਿੱਚ ਜਵਾਨੀ ਦਾ ਖ਼ੂਨ ਖੌਲ ਰਿਹਾ ਸੀ ਤੇ ਡੌਲੇ ਫ਼ਰਕ ਰਹੇ ਸਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਬਦੌਲਤ ੳਸਨੇ ਮਸ਼ੀਨਾਂ ਨਾਲ ਮਸ਼ੀਨ ਹੋ ਜਾਣਾ ਸੀ; ਟਰੱਕਾਂ ਦੇ ਗੁਰਭਾਈ ਬਣ ਜਾਣਾ ਸੀ; ਸਟੋਰਾਂ ਦੇ ਰਜਿਸਟਰਾਂ ਨਾਲ਼ ਚਿਪਕ ਜਾਣ ਸੀ; ਜਾਂ ਫਿਰ ਟੈਕਸੀਆਂ ਦੇ ਸਟੇਰਿੰਗ ਨਾਲ ਜੱਫ਼ਾ ਪਾ ਲੈਣਾ ਸੀ। ਉਸ ਨੇ ਕਮਾਈਆਂ ਕਰ ਕਰ, ਕੈਨੇਡਾ ਨੂੰ ਲੁੱਟ ਲੁੱਟ, ਡਾਲਰਾਂ ਦੀਆਂ ਡਾਰਾਂ ਲਾ ਦੇਣੀਆਂ ਸਨ। ਪਰ ਹਾਲ ਦੀ ਘੜੀ ਉਸ ਦੇ ਮਨ ਚ ਡਾਢੀ ਹਲਚਲ ਸੀ ਜਿਵੇਂ ਉਸ ਨੂੰ ਪਟਕਾਕੇ ਮਾਰਿਆ ਗਿਆ ਹੋਵੇ। ਕੈਨੇਡਾ ਦੇ ਇਸ ਸ਼ਹਿਰ ਬਰੈਂਪਟਨ ‘ਚ ਆਕੇ ਉਹ ਕੁਝ ਦਿਨ ਸੜਕਾਂ ਤੇ ਭੌਂਦਾ ਰਿਹਾ, ਪਿਛਲੇ ਯਾਰਾਂ ਨੂੰ, ਪਿਛਲੀਆਂ ਬਹਾਰਾਂ ਨੂੰ ਯਾਦ ਕਰਕੇ ਤੜਪਦਾ ਰਿਹਾ।
-----
ਜ਼ਿੰਦਾਦਿਲ, ਸ਼ੋਸ਼ੇਬਾਜ਼, ਮਜ਼ਾਕੀਆ ਤੇ ਜਜ਼ਬਾਤੀ, ਲਾਡੀ ਸਾਡੀ ਕਲਾਸ ਦੀ ਰੂਹੇ-ਰਵਾਂ ਸੀ। ਅਧਿਆਪਕਾਂ ਨਾਲ਼ ਪੰਗੇ ਲੈਣੇ, ਕੁੜੀਆਂ ਨਾਲ ਛੇੜਖਾਨੀ ਤੇ ਦੋਸਤਾਂ ਅੱਗੇ ਯੱਕੜ ਤੋਲੀ ਜਾਣੇ- ਲਾਡੀ ਦੇ ਸੁਭਾਅ ਦੇ ਉੱਘੜਵੇਂ ਲੱਛਣ ਸਨ। ਪਰ ਫਿਰ ਵੀ ਉਸਦੇ ਵਿਵਿਹਾਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਕਲਾ, ਇਕ ਸਲੀਕਾ ਹੁੰਦਾ ਸੀ ਜਿਸ ਦਾ ਅੰਤ ਅਕਸਰ ਖ਼ੁਸ਼ਗਵਾਰ ਹੀ ਹੁੰਦਾ ਸੀ। ਜਿਵੇਂ ਚੁੰਝ ‘ਚ ਕੰਕਰ ਫਸਾਈ ਥੋੜੇ ਪਾਣੀ ਵਾਲੇ ਘੜੇ ਵੱਲ ਉਡਦੇ ਕਾਂ ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਤੋਂ 'ਲੋੜ ਕਾਢ ਦੀ ਮਾਂ ਹੈ' ਦਾ ਸਬਕ ਮਿਲਦਾ ਹੈ; ਲਾਡੀ ਇਕ ਜਿਉਂਦੀ ਜਾਗਦੀ ਤੁਰੀ ਫਿਰਦੀ ਸਿਖਿਆਦਾਇਕ ਕਹਾਣੀ ਸੀ।
-----
ਮਾਰਿਆ-ਮਾਰਿਆ ਫਿਰਦਾ ਲਾਡੀ ਉਸ ਦਿਨ ਮਗ਼ਜ਼ ਚੱਟਣ ਨੂੰ ਆਉਦੇ ਸ਼ਹਿਰ ਦੇ ਸੁੰਨੇ ਬਲਾਕਾਂ ‘ਚ ਇਕੱਲਾ ਘੁੰਮ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਉਸਦੇ ਚੌਤਰਫੀਂ ਸੁੰਦਰ ਮਕਬਰਿਆਂ ਜਿਹੇ ਵੱਡੇ ਵੱਡੇ ਘਰ ਸਨ ਪਰ ਕਿਧਰੇ ਚਿੜੀ ਵੀ ਫੜਕਦੀ ਸੁਣਾਈ ਨਹੀਂ ਸੀ ਦਿੰਦੀ। ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਇਹ ਪੰਜਾਬੀਆਂ ਦਾ ਇਲਾਕਾ ਹੈ। ਹੋਵੇਗਾ, ਘਰਾਂ ਚੋਂ ਤਾਂ ਕਾਰਾਂ ਨਿਕਲਦੀਆਂ ਸਨ ਤੇ ਕਾਰਾਂ ਹੀ ਵੜਦੀਆਂ ਸਨ ਅੰਦਰ ਭਾਵੇਂ ਪੰਜਾਬੀ ਅੜਿੰਗਦੇ ਹੋਣ ਤੇ ਭਾਵੇਂ ਪੰਜਾਬੀ ਗੀਤ। ਲਾਡੀ ਦਾ ਦਿਲ ਅੱਜ ਭੁੜਕ-ਭੁੜਕ ਜਾਂਦਾ ਸੀ, ਉਹ ਕੁਝ ਕਰਕੇ ਰਹੇਗਾ। ਕਿੰਨੇ ਦਿਨ ਹੋ ਗਏ ਸਨ ਕਿਸੇ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ ਗੱਲ ਕੀਤਿਆਂ।
-----
ਉਸਨੇ ਸੁਣ ਰੱਖਿਆ ਸੀ ਕਿ ਪਿਛਲੇ ਦਿਨੀਂ ਇਸ ਬਲਾਕ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਘਰ ਛੱਡ ਕੇ ਕਿਸੇ ਪੰਜਾਬੀ ਬੁੜ੍ਹੇ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਸੀ। ਕਮਾਲ ਹੋ ਗਈ, ਉਹ ਸੋਚਦਾ, ਬੁੜਾ ਮਰ ਗਿਆ, ਜਿਵੇਂ ਕੋਈ ਮੱਖੀ ਮਰ ਗਈ ਹੈ। ਕਿਸੇ ਪਾਸੇ ਕੋਈ ਮਾਤਮੀ ਹਰਕਤ ਹੀ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਲਾਡੀ ਕੋਲ ਬਹਾਨਾ ਸੀ ਕਿਸੇ ਪੰਜਾਬੀ ਦੇ ਘਰ ਜਾਣ ਦਾ, ਅਫਸੋਸ ਤਾਂ ਦੁਸ਼ਮਣ ਦਾ ਵੀ ਕਰ ਲਈਦਾ ਹੈ, ਸਾਡੀ ਰਵਾਇਤੀ ਸਿਆਣਪ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ। ਤੁਰਦਾ ਤੁਰਦਾ ਉਹ ਮਰਗ ਵਾਲੇ ਘਰ ਪਹੁੰਚ ਗਿਆ। ਡਰਾਈਵ ਵੇਅ ਅਤੇ ਬਾਹਰਲੀ ਸੜਕ ਤੇ ਕਈ ਕਾਰਾਂ ਖੜੋਤੀਆਂ ਸਨ। ਲਾਡੀ ਨੇ ਘੰਟੀ ਵਾਲੇ ਬਟਨ ਦਾ ਉਭਾਰ ਨੱਪਿਆ ਤੇ ਕੁਝ ਪਲਾਂ ਵਿੱਚ ਹੀ ਬੂਹਾ ਖੁੱਲ੍ਹਿਆ। ਉਹ ਲਿਵਿੰਗ ਰੂਮ ਵਿੱਚ ਦਾਖਿਲ ਹੋਇਆ। ਉਸਨੇ ਚਾਰ ਚੁਫੇਰੇ ਸੋਫਿਆਂ ਤੇ ਬੈਠੇ ਸਾਰੇ ਬੰਦਿਆ ਵੱਲ ਨਜ਼ਰ ਦੁੜਾਈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਚਿਹਰਿਆਂ ਤੇ ਠਹਿਰ ਗਈ ਉਮਰ ਦੇ ਸੰਕੇਤ ਸਨ, ਜਿਨਾਂ ਤੋਂ ਮਨੁੱਖ ਦੀ ਨਾਸ਼ਵਾਨਤਾ ਪੜ੍ਹੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਸੀ, ਫ਼ਰੀਦ ਦੇ ਸ਼ਲੋਕ ਉਠਾਏ ਜਾ ਸਕਦੇ ਸਨ।
-----
"ਹਾਂ ਬਈ ਗੱਭਰੂਆ?" ਦਰਵਾਜ਼ਾ ਖੋਲ੍ਹਣ ਵਾਲੇ ਸ਼ਖ਼ਸ ਨੇ ਕੁੰਡੀ ਬੰਦ ਕਰਦਿਆਂ ਸਵਾਲੀਆ ਫਿਕਰਾ ਸੁੱਟਿਆ ਜਿਸ ਦਾ ਭਾਵ ਸੀ ਕਿ ਤੂੰ ਜੋ ਧੁੱਸ ਦੇ ਕੇ ਆ ਵੜਿਆ ਹੈਂ, ਆਪਣਾ ਅੱਗਾ ਪਿੱਛਾ ਦੱਸ। ਲਾਡੀ ਨੇ ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਬੰਦਿਆਂ ਤੋਂ ਨਜ਼ਰਾਂ ਫੇਰ ਕੇ ਜ਼ਮੀਨ ਤੇ ਗੱਡ ਲਈਆਂ ਸਨ। ਉਸ ਨੂੰ ਬੜਾ ਅਜੀਬ ਲੱਗ ਰਿਹਾ ਸੀ, ਘਰ ਦਾ ਬੰਦਾ ਤੁਰ ਗਿਆ ਹੈ ਤੇ ਇਹ ਲੋਕ ਸੋਫਿਆਂ ਤੇ ਪੱਸਰੇ ਹੋਏ ਬੁੜੇ ਦਾ ਅਫਸੋਸ ਯਾਨੀ ਕਿ ਮਸੋਸ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ। ਇਹ ਤਾਂ ਨਹੀਂ ਸਾਡੀ ਮਰਿਯਾਦਾ। ਸਾਡੇ ਤਾਂ ਮਰਨੇ ਤੇ ਸਫ ਵਿਛਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਤੇ ਭੁੰਜੇ ਬੈਠਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਲਾਡੀ ਸਹਿਜੇ ਜਿਹੇ ਕਾਰਪੈੱਟ ਤੇ ਹੀ ਪਹਿਲਾਂ ਪੈਰਾਂ ਪਰਨੇ ਤੇ ਫਿਰ ਚੌਕੜੀ ਮਾਰ ਕੇ ਬੈਠ ਗਿਆ। "ਓਹ ਨਹੀਂ, ਨਹੀਂ, ਨਹੀਂ ਕਾਕਾ, ਭੁੰਜੇ ਕਿਉਂ ਬੈਠ ਗਿਆ, ਐਧਰ ਆ, ਸੋਫੇ ‘ਤੇ ਬੈਠ।" ਇਕ ਜਣੇ ਨੇ ਸੋਫੇ ਤੇ ਥਾਂ ਬਣਾਉਂਦਿਆਂ ਕਿਹਾ। "ਨਹੀਂ ਜੀ, ਨਹੀਂ, ਮੈਂ ਅਈਥੇ ਈ ਠੀਕ ਆਂ, ਬਜ਼ੁਰਗ ਚਲੇ ਗਏ ਹਨ, ਸਾਡੀ ਰੀਤੀ ਏਹੋ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ, ਮਰਨ ਵਾਲੇ ਨੂੰ ਸਤਿਕਾਰ ਦੇਣਾ ਹੀ ਬਣਦਾ ਹੈ।.... ਕੀ ਹੋਇਆ ਭਲਾ, ਬਾਬੇ ਬਿਮਾਰ ਠਿਮਾਰ ਸੀ?"
-----
ਸੋਫਿਆਂ ਤੋਂ ਝਾਕਦੇ ਸਾਰੇ ਜਣਿਆਂ ਦੇ ਜੋੜ ਹਿੱਲ ਗਏ। ਇਸ ਗੱਲ ਦਾ ਏਥੋਂ ਪਤਾ ਲੱਗਾ ਕਿ ਸਭਨਾਂ ਦੀਆਂ ਦੇਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੀ ਆਪਣੀ ਤਰਾਂ ਪਲਟੇ ਖਾਧੇ। ਕਿਸੇ ਨੇ ਇਕ ਗੋਡਾ ਚੁੱਕ ਕੇ ਦੂਜੇ ਤੇ ਰੱਖ ਦਿੱਤਾ, ਕਿਸੇ ਦੇ ਹੱਥਾਂ ਦੇ ਨਹੁੰ ਸਿਰ ਖੁਰਕਣ ਲੱਗ ਪਏ, ਤੇ ਕਿਸੇ ਨੇ ਆਪਣੀ ਬੈਠਣ ਵਾਲੀ ਜਗ੍ਹਾ ਹੀ ਬਦਲ ਲਈ। ਸਾਰਿਆਂ ਦੀਆਂ ਆਪਸ ਵਿੱਚ ਅੱਖਾਂ ਭਿੜੀਆਂ, ਅੱਖਾਂ ਨੇ ਇਕ ਦੂਜੇ ਨੂੰ ਭਾਵਪੂਰਤ ਗੱਲਾਂ ਆਖੀਆਂ ਪਰ ਮਿਲ਼ਦਿਆਂ ਸਾਰ ਹੀ ਨੀਵੀਆਂ ਹੋ ਗਈਆਂ। ਮਰੇ ਬਜ਼ੁਰਗ ਦੀ ਮੌਤ ਬਾਰੇ ਕਿਸ ਨੂੰ ਚੇਤਾ ਸੀ, ਚਿੰਤਾ ਸੀ ਆਹ ਇਕ ਨਵੀਂ ਬਲਾਅ ਆ ਗਈ ਹੈ ਮੱਤਾਂ ਦੇਣ। ਪਰ ਫਿਰ ਵੀ ਹੱਥ ਤੇ ਹੱਥ ਥੋੜੀ ਧਰਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਸੀ, ਸਮੂਹਕ ਕਸ਼ਟ ਵੇਲੇ ਕੋਈ ਸੂਰਮਾ ਜ਼ਰੂਰ ਨਿਤਰਦਾ ਹੈ। ਤੇ ਏਹੀ ਹੋਇਆ: ਇਕ ਜਣੇ ਨੇ ਹੌਸਲਾ ਫੜਿਆ ਤੇ ਆਈ ਬਿਪਤਾ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨ ਦੀ ਜੁਰਅਤ ਕੀਤੀ, "ਤੇਰੀ ਗੱਲ ਸੌ ਫੀ ਸਦੀ ਠੀਕ ਹੈ ਬਈ, ਕਿਧਰੋਂ ਆਇਆਂ ਕਾਕਾ?... ਕੁੜੀਏ ਚਾਹ ਲਿਆਈਂ ਕਰਕੇ ਜ਼ਰਾ,... ਇਕ ਤਾਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਮੁਲਕਾਂ ਚ ਠੰਡ ਨਹੀਂ ਸਾਹ ਲੈਣ ਦਿੰਦੀ।" ਬੋਲਣ ਵਾਲੇ ਨੇ ਚਤੁਰਾਈ ਨਾਲ ਗੱਲ ਵਿੱਚ ਕਈ ਤੀਰ ਲਪੇਟ ਕੇ ਸੰਕਟ ਨੂੰ ਕਈ ਦਿਸ਼ਾਵਾਂ ਚ ਖਦੇੜਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ। ਸਾਰੇ ਜਣੇ ਔਖੇ-ਔਖੇ ਸਾਹ ਲੈਣ ਲੱਗੇ। ਮਰਨ ਵਾਲਾ ਤਾਂ ਮਰਕੇ ਪਰਾਂਹ ਹੋ ਗਿਆ ਪਰ ਆਹ ਇਕ ਓਪਰੇ ਗੱਭਰੂ ਨੇ ਜਿਉਂਦਿਆਂ ਨੂੰ ਮਰਨਹਾਰਾ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ।
----
"ਬੱਸ ਜੀ ਮੈਂ ਤਾਂ ਕੁਝ ਹੀ ਦਿਨ ਹੋਏ ਇੰਡੀਆ ਤੋਂ ਨਵਾਂ ਨਵਾਂ ਆਇਆ ਹਾਂ, ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਬਾਰੇ ਸੁਣਿਆ, ਮੈਂ ਸੋਚਿਆ ਹੋ ਆਵਾਂ।" ਮੀਸਣਾ ਬਣਿਆ ਲਾਡੀ ਇਕ ਗੋਡੇ ਤੇ ਸਿਰ ਰੱਖੀ ਹੇਠਾਂ ਨੂੰ ਝਾਕ ਰਿਹਾ ਸੀ। "ਬਹੁਤ ਮਿਹਰਬਾਨੀ ਬਈ ਕਾਕਾ ਤੇਰੀ, ਕਿਹੜਾ ਪਿੰਡ ਤੇਰਾ?" ਪਿੰਡ ਪੁੰਡ ਦੀ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਕੀ ਰੁਚੀ ਸੀ, ਹਰ ਇਕ ਦੇ ਅੰਦਰ ਧੁਖਧੁਖੀ ਲੱਗ ਚੁੱਕੀ ਸੀ, ਕੱਲ੍ਹ ਦਾ ਛੋਕਰਾ ਭੁੰਜੇ ਬੈਠਾ ਹੋਇਆ, ਸੋਫਿਆਂ ਤੇ ਚੜ੍ਹੇ ਬੈਠਿਆਂ ਨੂੰ ਚਿੜ੍ਹਾ ਰਿਹਾ ਸੀ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਮਰਨੇ ਪਰਨੇ ਦੀ ਰੀਤ ਸਿਖਾ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਲਾਡੀ ਨੇ ਆਪਣੀ ਪਛਾਣ ਦਰਸਾਉਂਦੇ ਕੁਝ ਸ਼ਬਦ ਬੁੜਬੁੜਾਏ ਪਰ ਜਦ ਨੂੰ ਮੱਗਾਂ ਵਾਲੀ ਟਰੇਅ ਫੜੀ ਕੁੜੀ ਚਾਹ ਲੈ ਆਈ। ਕਮਰੇ ਚ ਲੈਚੀ ਵਾਲੀ ਚਾਹ ਦੀ ਚਹਿਚਹਾਟ ਫੈਲ ਗਈ। ਨਿੱਤਰੇ ਹੋਏ ਬੰਦੇ ਨੇ ਫਟਾ ਫੱਟ ਟਰੇਅ ਫੜੀ ਤੇ ਚਾਹ ਦੇ ਮੱਗ ਵਰਤਾੳਣੇ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੇ। ਅਖੀਰ ਆਪਣੇ ਇਕ ਹੱਥ ਚ ਮੱਗ ਫੜਦੇ ਹੋਏ ਤੇ ਦੂਜੇ ਨਾਲ ਪੱਟਾਂ ਨੂੰ ਸਹਾਰਾ ਦਿੰਦੇ ਹੋਏ, "ਅਈਥੇ ਈ ਠੀਕ ਆ" ਕਹਿੰਦਾ ਹੋਇਆ ਉਹ ਇਕ ਪਾਸੇ ਜਿਹੇ ਕਾਰਪੈਟ ਤੇ ਭੁੰਜੇ ਬਹਿ ਗਿਆ। "ਓਦਾਂ ਬਈ ਥੱਲੇ ਬੈਠਣ ਦਾ ਆਪਣਾ ਹੀ ਮਜ਼ਾ।" ਉਸਨੇ ਆਪਣੇ ਬੈਠਣ ਦੀ ਹਰਕਤ ਨੂੰ ਸਲਾਹੁੰਦਿਆਂ ਆਪਣੇ ਸਿਰ ਦਾ ਭਾਰ ਲਾਹ ਦਿੱਤਾ। ਪਰ ਕਮਰੇ ਚ ਬੈਠੇ ਹੋਏ ਹੋਰ ਬੰਦਿਆਂ ਦੇ ਅੰਦਰੀਂ ਤਰਥੱਲੀ ਮਚ ਗਈ। ਉਹ ਹੋਰ ਹੋਰ ਆਪਣੇ ਅੰਦਰੀਂ ਸਿਮਟ ਗਏ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਜਾਪਣ ਲੱਗਾ ਸੋਫੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਾਪਾਂ ਦੇ ਭਾਰ ਥੱਲੇ ਆ ਕੇ ਟੁੱਟ ਜਾਣਗੇ। ਘੇਸਲ ਵੱਟੀ ਬੈਠਾ ਲਾਡੀ ਸੁੜਾਕੇ ਮਾਰ ਕੇ ਚਾਹ ਪੀਣ ਲੱਗ ਪਿਆ। ਪਰ ਉਹ ਕਮਰੇ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਤੋਂ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਬਾਖ਼ਬਰ ਸੀ, ਜਿਥੇ ਉਸਲਵੱਟੇ ਲਏ ਜਾਣ ਲੱਗੇ ਸਨ, ਚਾਹਾਂ ਚ ਬੇਮਤਲਬ ਫੂਕਾਂ ਮਾਰੀਆਂ ਜਾ ਰਹੀਆਂ ਸਨ ਤੇ ਅੱਖਾਂ ਹੀ ਅੱਖਾਂ ਨਾਲ ਗੱਲਾਂ ਹੋ ਰਹੀਆਂ ਸਨ। ਇਕ ਹੋਰ ਐਨਕਾਂ ਵਾਲਾ ਬੰਦਾ ਅਚਾਨਕ ਬੋਲ ਉਠਿਆ, "ਇਕ ਤਾਂ ਸਾਲਾ ਐਸ ਉਮਰੇ ਪਿਸ਼ਾਬ ਨਹੀਂ ਸਾਹ ਲੈਣ ਦਿੰਦਾ।" ਉਹ ਪਿਸ਼ਾਬ ਦਾ ਬਹਾਨਾ ਲਾ ਕੇ ਬਾਥ ਰੂਮ ਵੱਲ ਵੱਧਣ ਲੱਗਾ ਤਾਂ ਇਕ ਹੋਰ ਨੇ ਕਿਹਾ," ਪਿਸ਼ਾਬ ਦੀ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਤਾਂ ਤੁਸੀਂ ਕਦੀ ਪਹਿਲਾਂ ਕੀਤੀ ਨਹੀਂ, ਬਾਹਲ਼ੀ ਨਾ ਪੀਆ ਕਰੋ।" "ਬੱਸ ਆਹ ਥੋੜੇ ਦਿਨਾਂ ਤੋਂ ਹੀ ਹੋਈ ਹੈ।" ਕਹਿੰਦਿਆਂ ਉਹ ਅਹੁਲ ਕੇ ਕਮਰੇ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਹੋਇਆ, ਡਰਦਾ, ਕਿਧਰੇ ਹੋਰ ਦਰਿਆਫ਼ਤ ਹੀ ਨਾ ਹੋ ਜਾਵੇ।
-----
ਛੇਤੀ ਹੀ ਵਾਪਿਸ ਆਉਂਦਿਆਂ ਉਹ ਸੋਫੇ ਤੇ ਬੈਠਣ ਦੀ ਬਜਾਏ ਮੇਜ਼ ਤੋਂ ਚਾਹ ਵਾਲਾ ਮੱਗ ਚੁੱਕਦਾ ਲਾਡੀ ਦੇ ਕੋਲ ਕਾਰਪੈਟ ਤੇ ਬੈਠ ਗਿਆ। "ਸੁਣਿਆ ਪੰਜਾਬ ਚ ਐਤਕੀ ਮੀਂਹ ਬੜੇ ਪਏ, ਕੀ ਕਹਿੰਦਾ ਕਾਕਾ, ਤੂੰ ਤਾਂ ਹੁਣੇ ਦੇਸੋਂ ਆਇਆ?" ਦਰਅਸਲ ਉਹ ਮੀਂਹ ਦੀ ਗੱਲ ਥੱਲੇ ਆਪਣਾ ਥੱਲੇ ਬੈਠਣਾ ਕੁਦਰਤੀ ਲਗਦਾ ਦਿਖਾਉਣਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਸੀ। ਸੋਫੇ ਤੇ ਬੈਠੇ ਬਾਕੀ ਜਣਿਆਂ ਦੇ ਭਾਅ ਦੀ ਬਣ ਗਈ। ਹਰ ਕੋਈ ਆਪਣੇ ਦਾਅ ਪੇਚ ਅਜ਼ਮਾਉਣ ਲੱਗ ਪਿਆ ਸੀ। ਸਹਿਵਾਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚੋਂ ਇਕ ਜਣੇ ਨੇ ਸਰੀਰ ਸਿਧਾ ਕਰਕੇ ਇਸਦੇ ਵੱਟ ਕੱਢੇ ਤੇ ਦਵਾ ਸੱਟ ਉਠਦਾ ਹੋਇਆ ਬੋਲਿਆ, "ਓਏ ਹੋਏ, ਮੈਂ ਤਾਂ ਲੇਟ ਹੋ ਗਿਆਂ, ਚੱਲਦਾਂ ਬਈ, ਨਿਆਣਿਆਂ ਦੇ ਸਕੂਲੋਂ ਆਉਣ ਦਾ ਟੈਮ ਹੋ ਗਿਆ।" " ਅੱਜ ਤਾਂ ਤੂੰ ਕਹਿੰਦਾ ਸੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਛੁੱਟੀ ਹੈ?" ਇਕ ਜਣੇ ਨੇ ਪ੍ਰਤਿਕਰਮ ਜ਼ਾਹਿਰ ਕੀਤਾ ਪਰ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਨੇ ਸੁਣੀ ਅਣਸੁਣੀ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਤੇ ਫਟਾਫਟ ਕਮਰੇ ਚੋਂ ਨਿਕਲਣ ਦੀ ਕੀਤੀ। ਸੋਫਿਆਂ ਤੇ ਅਜੇ ਵੀ ਤਿੰਨ ਜਣੇ ਰਹਿ ਗਏ ਸਨ ਜਿਵੇਂ ਹਥਿਆਰਾਂ ਤੋਂ ਬਗ਼ੈਰ ਮੋਰਚਿਆਂ ‘ਤੇ ਸਿਪਾਹੀ ਡਟੇ ਬੈਠੇ ਹੋਣ। ਪਰ ਇਕ ਸਿਪਾਹੀ ਨੂੰ ਮੋਰਚਾ ਛੱਡਣ ਦੀ ਜੁਗਤ ਔੜ ਗਈ, "ਕਦੋਂ ਦੇ ਯਾਰ ਸੋਫੇ ਤੇ ਬੈਠੇ ਦਾ ਤਾਂ ਲੱਤਾਂ ਚ ਖ਼ੂਨ ਹੀ ਉਤਰ ਆਇਆ। ਪੈਰ ਸੌਂਦੇ ਲਗਦੇ ਹਨ।" ਤੇ ਉਹ ਪਿਠ ਤੇ ਹੱਥ ਰੱਖਦਿਆਂ ਸੋਫੇ ਨਾਲ਼ ਘਿਸੜਦਾ-ਘਿਸੜਦਾ "ਅਈਥੇ ਈ ਠੀਕ ਆ" ਕਹਿੰਦਿਆਂ ਮਲਕੜੇ ਜਿਹੇ ਸੋਫੇ ਦੇ ਨਾਲ਼ ਹੀ ਢੇਰੀ ਗਿਆ। ਬੁਰੀ ਤਰਾਂ ਖੂੰਜੇ ਲੱਗੇ ਸੋਫੇ ਤੇ ਰਹਿ ਗਏ ਦੋ ਜਣਿਆਂ ਨੇ ਆਪਸ ਵਿੱਚ ਕਰੰਗੜੀ ਪਾ ਲਈ ਮਾਨੋ ਇਕਜੁਟਤਾ ਦਾ ਪ੍ਰਗਟਾਵਾ ਕਰ ਰਹੇ ਹੋਣ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਭੁੰਜੇ ਬੈਠਿਆਂ ਨੂੰ ਕੱਚੇ ਖਾ ਜਾਣਾ ਲੋਚਦੀਆਂ ਸਨ। ਇਕੱਲੇ ਬੈਠੈ ਉਹ ਬਹੁਤ ਹੀ ਕਾਣਸੂਤੇ ਲੱਗ ਰਹੇ ਸਨ। ਪਰ ਪ੍ਰਭੂ ਸਭ ਦਾ ਰਾਖਾ ਹੈ, ਕੋਈ ਬੰਨ੍ਹ-ਸੁੱਬ ਕਰੂਗਾ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਵੀ ਪੈਜ ਰੱਖੂਗਾ।
-----
ਏਨਾ ਚਿਰ ਬੈਠਿਆਂ ਲਾਡੀ ਦੇ ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਵੀ ਹਿਲਜੁਲ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਮਹਿਸੂਸ ਹੋਈ। ਉਸ ਨੂੰ ਦੋ ਨੰਬਰ ਦੀ ਹਾਜਤ ਹੋਣ ਲੱਗੀ- ਚਾਹ ਤਾਂ ਚੰਗੇ ਭਲਿਆਂ ਦਾ ਕਰੂਰਾ ਕੱਢ ਦਿੰਦੀ ਹੈ। ਉਸਨੇ ਕੈਨੇਡਾ ਆਕੇ ਨਵਾਂ ਨਵਾਂ ਸ਼ਬਦ ਸਿੱਖਿਆ ਸੀ, 'ਵਾਸ਼ ਰੂਮ' ਪਰ ਬੋਲ ਕੇ ਨਹੀਂ ਸੀ ਦੇਖਿਆ। ਉਸਨੇ ਸੋਚਿਆ ਅੱਜ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰੀ ਇਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇ, "ਵਾਸ਼ ਰੂਮ ਕਿਧਰ ਹੈ ਜੀ?" ਉਹ 'ਵਾਸ਼ ਰੂਮ' ਤੇ ਬਲ ਦੇਕੇ ਘਰੋੜਕੇ ਬੋਲਿਆ। ਘਰ ਵਾਲੇ ਬੰਦੇ ਨੂੰ ਇਸ ਅਣਬੁਲਾਈ ਆਫ਼ਤ ਨੂੰ ਖ਼ੁਸ਼ ਕਰਨ ਦਾ ਸੁਨਹਿਰੀ ਮੌਕਾ ਮਿਲਿਆ। ਉਸ ਨੇ ਹੁੱਬ ਕੇ ਲਾਡੀ ਨੂੰ ਹਲਕਾ ਹੋਣ ਵਾਲੀ ਜਗ੍ਹਾ ਦੀ ਦਿਸ਼ਾ ਸਮਝਾਈ। ਉਸਦੇ ਜਾਣ ਦੀ ਦੇਰ ਸੀ, ਲਿਵਿੰਗ ਰੂਮ ‘ਚ ਵਿਗੜਿਆ ਸੰਤੁਲਨ ਮੁੜ ਸਥਾਪਤ ਹੋਣ ਲੱਗਾ, ਜਿਵੇਂ ਕੁਝ ਪਲਾਂ ਲਈ ਸਭ ਨੂੰ ਸੁਖ ਦਾ ਸਾਹ ਆਇਆ ਹੋਵੇ। ਸਭਨਾਂ ਦੇ ਚੇਹਰਿਆਂ ਤੇ ਰੌਣਕ ਆ ਗਈ ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕੁੰਗੜੇ ਅੰਗ ਫੈਲਰ ਗਏ। ਜਦ ਲਾਡੀ ਹਲਕਾ ਹੋ ਕੇ ਵਾਪਿਸ ਲਿਵਿੰਗ ਰੂਮ ‘ਚ ਆਇਆ ਤਾਂ ਉਸਨੇ ਦੇਖਿਆ, ਕਮਰੇ ‘ਚ ਉਤਲੀ ਹੇਠਾਂ ਆਈ ਪਈ ਸੀ। ਸੋਫੇ ‘ਤੇ ਬੈਠੇ ਰਹਿ ਗਏ ਬਾਕੀ ਦੋ ਨਗ ਵੀ ਉਸ ਦੀ ਗ਼ੈਰ-ਹਾਜ਼ਰੀ ਵਿੱਚ ਮੌਕਾ ਤਾੜਦਿਆਂ 'ਅਈਥੇ ਈ ਠੀਕ ਆ' ਕਰ ਚੁੱਕੇ ਸਨ। ਉਹ ਨਿੰਮਾ ਜਿਹਾ ਮੁਸਕਾਇਆ ਪਰ ਬੈਠਣ ਲਈ ਥੱਲੇ ਵੱਲ ਨਹੀਂ ਝੁਕਿਆ। ਉਹ ਖੜ੍ਹਾ-ਖੜ੍ਹਾ ਘੜੀ ਵੱਲ ਦੇਖਣ ਲੱਗਾ ਤੇ ਫਿਰ ਬੋਲਿਆ, "ਚੰਗਾ ਜੀ ਮਹਾਰਾਜ, ਬਹੁਤ ਚਿਰ ਹੋ ਗਿਆ ਆਏ ਨੂੰ, ਮੈਂ ਤਾਂ ਹੁਣ ਚੱਲਦਾਂ।" ਇਸ ਤਰਾਂ ਸਾਰਿਆਂ ਨੂੰ ਸੋਫਿਆਂ ਤੋਂ ਭੁੰਜੇ ਲਾਹ ਕੇ ਲਾਡੀ ਤੁਰਦਾ ਬਣਿਆ।ਸਾਰੇ ਜਣੇ ਕਦੇ ਇਕ ਦੂਜੇ ਵੱਲ ਤੇ ਕਦੇ ਖ਼ਾਲੀ ਸੋਫਿਆਂ ਵੱਲ ਬਿਟ-ਬਿਟ ਦੇਖ ਰਹੇ ਸਨ।
No comments:
Post a Comment